Η Αγία Παρασκευή

 

Σπάνια Ιερός Ναός έχει τόσο μεγάλο ιστορικό βάρος, όσο ο ναός της Αγίας Παρασκευής Μετσόβου, που απετέλεσε και αποτελεί για τους Μετσοβίτες τον άξονα περιστροφής της θρησκευτικής, εθνικής και πολιτιστικής τους ζωής.                                                                                           

Ο ναός της Αγίας Παρασκευής είναι  ένα λαμπρό πολιτιστικό μνημείο που εντυπωσιάζει τους επισκέπτες. Η Αγία Παρασκευή, είναι μια πανέμορφη τρίκλιτη βασιλική, που κάποτε ήταν μοναστήρι. Βρίσκεται στο κέντρο ακριβώς του Μετσόβου και το καμπαναριό της ορθώνεται ψηλά, αποτελώντας ως σύνολο, το σήμα κατατεθέν του χωριού. Ο περίβολος, σκεπαστός φιλοξενεί μικρά χτιστά καθιστικά και προφυλάσσει τον κόσμο από το χιόνι και τις βροχές. Οι μεγάλες καμάρες που το περιβάλουν δίνουν έναν ιδιαίτερο τόνο στην εκκλησία. Μπροστά της ανοίγεται μια αυλή, που αν δεν υπήρχε ο μαντρότοιχος, θα αποτελούσε συνέχεια της μεγάλης κεντρικής πλατείας του Μετσόβου. Στην αυλή υπάρχουν μεγάλα πλατάνια και δίπλα μια βρύση που μόνιμα τρέχει παγωμένο νερό. Στην σκιά αυτών των πλατανιών αναπαύτηκε δύο φορές ο Κοσμάς ο Αιτωλός, όταν επισκέφθηκε το χωριό και μίλησε στους κατοίκους του. Το καμπαναριό χτίστηκε με χρήματα που έστειλε ο Γεώργιος Αβέρωφ το 1880, από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Υψώνεται στα 25 μέτρα και είναι ορατό από κάθε γωνιά του Μετσόβου.

 

Το τέμπλο της εκκλησίας

Το πολυτιμότερο στολίδι, του ναού είναι το τέμπλο του που φιλοτεχνήθηκε από Μετσοβίτες ξυλογλύπτες το 1730 γνωστοί ως « κομπανίες ταλιαδώρων» οι οποίοι γύριζαν άλλοτε τα Βαλκάνια και κατασκεύαζαν επί τόπου τα τέμπλα. Είναι από ξύλο καρυδιάς, και είναι σκαλισμένο βαθιά, πολύ βαθιά μάλιστα σε κάποια σημεία. Τα σκαλίσματα του τέμπλου εκτός από τα διάφορα ωραία διακοσμητικά του στοιχεία (άνθη, φύλλα, ζώα κ.α.)   παριστάνουν  επεισόδια από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Ενδεικτικά αναφέρονται τα εξής: κάτω από την ασημωμένη εικόνα της Αγίας Παρασκευής, αριστερά  της Ωραίας Πύλης, στο κάτω διάζωμα εικονίζεται το προπατορικό αμάρτημα: κάτω αριστερά ελαφρά προς το κέντρο, η Εύα γυμνή και με στήθη τολμηρά δίνει το μήλο στον Αδάμ. Εκείνος με  το αριστερό χέρι κρατάει ένα μήλο, με το δεξί φέρνει στο στόμα του και τρώει ένα άλλο. Απάνω στο κέντρο ελαφρά δεξιά ο αρχάγγελος με ωραία ανοιχτά φτερά κραδαίνει τη ρομφαία του και διώχνει από τον παράδεισο τον Αδάμ και την Εύα που φαίνονται δεξιότερα και λίγο χαμηλότερα. Πιο χαμηλά οι δυο τους θρηνούν το χαμένο παράδεισο. Η Εύα κρατάει το κεφάλι της με τα δυο της χέρια. Κάτω από την εικόνα του Χριστού δεξιά της Ωραίας Πύλης στο άνω διάζωμα, στο κέντρο, ο Θεός. Χαμηλότερα, αριστερά ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, δεξιά η γέννηση με το άστρο κ.α. Δίπλα κάτω από την εικόνα του Αγίου Ιωάννου, στο άνω διάζωμα ο αποκεφαλισμός του Αγίου. Φαίνεται ο δήμιος, το ακέφαλο σώμα, η κεφαλή επί πίνακι κ.λπ. Με μεγαλύτερη ή μικρότερη επιτυχία, και πάντοτε με πολύ αφέλεια, αποδίδονται κάτω από τις άλλες εικόνες και πολλές άλλες σκηνές. Αξιοπαρατήρητοι επίσης είναι οι δύο βαθιά σκαλισμένοι ξύλινοι κιονίσκοι από τις δύο πλευρές της νότιας (δεξιάς) πύλης του Ιερού. Δεξιά περίπου στο ύψος βλέμματος είναι σκαλισμένη μία αλεπού που ξύνει το κεφάλι της με το πίσω πόδι. Το κομμάτι είναι γεμάτο χάρη και πλαστικότητα. Αριστερά στο ίδιο ύψος, κομψός περήφανος πελαργός. Το τέμπλο ήταν παλαιότερα χρυσωμένο. Αργότερα άγνωστο πότε, ελαιοχρωματίστηκε με μπρουντζόσκονη, ίσως επειδή σε ορισμένα σημεία το χρύσωμα θα είχε φύγει. Κατά το καθάρισμα που έγινε το 1959, κρίθηκε ότι ούτε ριζικός καθαρισμός έπρεπε να γίνει, ούτε νέο χρύσωμα. Το παλιό φαίνεται καλά π.χ. στα διπλά σκαλιστά φτερά πάνω δεξιά από την Ωραία Πύλη, πάνω από την εικόνα της Παναγίας, του Ιωάννου του Προδρόμου και αλλού.     Το τέμπλο πρέπει να κατασκευάστηκε γύρω στο 1730. Αυτό προκύπτει προπάντων από το γεγονός ότι οι 22 ωραίες εικόνες του άνω διαζώματος, που ολοφάνερα παραγγέλθηκαν ειδικά για το τέμπλο, έγιναν κατά τους ειδικούς στις αρχές του 18ου αιώνα και ανήκουν στη σχολή των Μετεώρων, είναι καλής τέχνης περίπου 1700 – 1730 και σήμερα συντηρούνται τμηματικά από ειδικούς στην Αθήνα.  Οι δέκα υπέροχες εικόνες του κάτω διαζώματος είναι ρωσικές και τοποθετούνται μεταξύ του 1820 - 1840. Αποτελούν αφιερώματα ευπόρων Μετσοβιτών εγκατεστημένων στη Ρωσία. Αντικατέστησαν τις παλιές εικόνες, που πιθανόν να ήταν πιο ενδιαφέρουσες και που δεν είναι γνωστό τι απέγινε.

Η ασημένια επικάλυψη της εικόνας της Παναγίας, τάμα της ευεργέτριας Μαρίας Βλάχας είναι έργο άριστης τέχνης, καμωμένο το 1902 από τον καλύτερο ασημουργό που έβγαλε το Μέτσοβο τον Αποστόλη Λάκα. Αξίζει να το κοιτάξει κανείς με πολύ προσοχή. Το προσκυνητάρι μπροστά στη νότια (δεξιά) πύλη, καλής τέχνης, είναι ίσως μεταγενέστερο. Η εικόνα του όμως έχει χρονολογία 1682.

Ο διπλός άμβων

 Η Αγία Παρασκευή έχει δύο άμβωνες, πράγμα που σπάνια παρατηρείται στους ορθόδοξους ναούς. Ο ένας, ο μεγαλύτερος, ψηλότερος και πολύ ωραιότερος είναι της εποχής του τέμπλου. Ο άλλος είναι πολύ μεταγενέστερος. Πάντως, κατά τους γέροντες που θυμούνταν προπολεμικά την ανακαίνιση του 1988, ο δεύτερος άμβωνας υπήρχε από τότε. Δεν είναι ακριβώς γνωστό τι προορισμό είχε ο κάθε άμβωνας. Φαίνεται πως ο ψηλότερος χρησίμευε για το διάβασμα του Αποστόλου, και ο δεύτερος για το κήρυγμα. Το Ευαγγέλιο, όπως και σήμερα, το διάβαζαν πάντοτε από την Ωραία Πύλη.

Μωσαϊκά – Ψηφιδωτά

Στον Ιερό ναό της Αγίας Παρασκευής έγιναν κατά καιρούς πολλές ανακαινίσεις.  Η ανακαίνιση του 1888, που τη χρηματοδότησε ο Γεώργιος Αβέρωφ έγινε με μεγάλη ακαλαισθησία: οι πέτρινες πλάκες του δαπέδου αντικαταστάθηκαν με πλακάκια που είχαν έντονες μαυροκίτρινες τεθλασμένες, τα ξύλινα δοκάρια ελαιοχρωματιστήκαν, τα παλαιικά στασίδια εφοδιάστηκαν με γυαλιστερές μετάλλινες κρεμάστρες και το χειρότερο, αντί από τα στενά αψιδωτά δίλοβα παραθύρια ανοίχτηκαν πολύ μεγάλα κοινότατα παράθυρα «για να μπαίνει στην εκκλησία άπλετο φως». Όταν το ίδρυμα Τοσίτσα ανέλαβε το 1959 την τελευταία ανακαίνιση, το πρόβλημα που δημιουργούσαν οι δυο μεγάλοι και ακαλαίσθητοι αδειανοί λευκοί τοίχοι όπου ήταν άλλοτε οι τοιχογραφίες μελετήθηκε επισταμένως. Προτιμότερη θεωρήθηκε η λύση να τοποθετηθούν αλλού συμμετρικά αλλού ασύμμετρα, μια σειρά από αντίγραφα βυζαντινών μωσαϊκών. Πρόκειται για πιστότατα αντίγραφα, όπου η κάθε ψηφίδα έχει τις ίδιες διαστάσεις, το ίδιο χρώμα και την ίδια θέση με την αντίστοιχη του πρωτοτύπου Επιδιώχθηκε έτσι, από το ένα μέρος να διακοσμηθούν οι άδειοι τοίχοι, και από το άλλο να υπάρχει στην Ελλάδα μια μικρή αλλά μόνιμη έκθεση πιστών αντιγράφων αυτών των θαυμαστών βυζαντινών μωσαϊκών. Το πρώτο μεγάλο ψηφιδωτό παριστάνει το Χριστό ως καλό ποιμένα και το δεύτερο τον Απόστολο Παύλο. Εκτός των μεγάλων αυτών ψηφιδωτών σώζονται και άλλα μικρότερα με διάφορες παλαιοχριστιανικές παραστάσεις. Μετά την αγιογράφηση του ναού πολύ σωστά τα ψηφιδωτά τοποθετήθηκαν στο εκκλησιαστικό μουσείο του ναού.

Το μεγαλοπρεπές κωδωνοστάσιο της Αγίας Παρασκευής χτίστηκε μεταξύ του 1880-1885 με δαπάνη του Γεωργίου Αβέρωφ, πάνω σε σχέδια που έστειλε ο ίδιος από την Αλεξάνδρεια.

 

 

Θησαυρός της εκκλησίας μας – Επιγραφές

Μπροστά στη Β. Πύλη του Ιερού, την αριστερή, σε μια ωραία ξύλινη προθήκη, σύγχρονης μετσοβίτικης τέχνης, βλέπει κανείς τα ιερά κειμήλια του ναού.

• Ένα βαρύτιμο Ευαγγέλιο με κάλυμμα ασημένιο με σμάλτα και ημιπολύτιμους λίθους , και με την ακόλουθη επιγράφη: Αφιέρωμα του δούλου του Θεού Ιωάννου Μιχ. Χάτου εις τον Ναόν της Αγίας Παρασκευής εν Μέτσοβω 1836 μήνι Νοεμβρίω , Μόσχα.

• Δύο δισκοπότηρα, επίσης ρωσικής τέχνης, και αυτά αργυρά επιχρυσωμένα και στολισμένα με σμάλτα και ημιπολύτιμους λίθους . Στη βάση του ενός διαβάζουμε: το παρόν ποτήριον εκτίτορας Παπά Θεοδόσιος Ιερομόναχος εκ Μητζόβου αφιέρωμα 1851. Ποιος ξέρει σε ποιο μέρος της Ρωσίας ονειρευόταν τη γενέτειρά του ο άγνωστος σήμερα ιερομόναχος…Και ποιος ξέρει πόσο θα στερήθηκε, για να της προσφέρει το βαρύτιμο αυτό Άγιον Ποτήριον. Στη βάση του άλλου διαβάζουμε: Μνή(σθη) τι Κύρ(ι)ε των (δού)λων σου Σ(……)ιου γονέων κα αδελφών.

• Δεξιά και αριστερά του Ευαγγελίου, δυο σταυροί αγιασμού με εξαίρετα ξύλινα λεπτουργήματα στο κέντρο. Έγιναν περίπου προ 200 ετών. Ο ένας έχει στη βάση του την επιγραφή: Ο παρών ζοηφόρον Σταβρός ιπάρχι του Κυρ Γερασίμου κε πνευματικού εκ Μεσόβου πίημα Νούτζου 1778.

• Δυο μεγάλοι σταυροί ασημένιοι, των αρχών του 19ου (ο ένας έχει χρονολογία 1801), ρωσικής τέχνης, με ωραία σμάλτα και ημιπολύτιμους λίθους, δώρα του εγκατεστημένου στη Ρωσία Μ. Αβέρωφ (1785 – 1856) προς τους αδελφούς του Δημητρό και Αυγερινό που ζούσαν τότε πότε στην Αθήνα πότε στην Εύβοια. Στην προθήκη, μπρούντζινη πλάκα με επεξηγηματική επιγραφή.

• Στο κάτω διάζωμα, άμφια και αργυρά ιερά σκευή, αφιερώματα του Εθνικού Ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ. Στο δισκοπότηρο διαβάζουμε: Αφιέρωμα του εν Αλεξανδρεία Γεωργίου Αβέρωφ εις την Εκκλησίαν του Αγίου Γεωργίου. Δίπλα στην προθήκη, ενσωματωμένη στον τοίχο, ανάγλυφη παράσταση, από μάργαρο (σεντέφι), του Μυστικού Δείπνου. Δώρο του Πατριάχου Ιεροσολύμων το 1957 προς τον Έλληνα Υπουργό των εξωτερικών, που τύχανε να είναι Μετσοβίτης.

 

Μέχρι το 1659 το Μέτσοβο και ειδικότερα η Αγία Παρασκευή υπαγόταν εκκλησιαστικά στην Επισκοπή Σταγών. Από το 1659-1924 ο ναός της Αγίας Παρασκευής έγινε Εξαρχικός. Αυτό σημαίνει ότι ήταν ο κεντρικός ναός της Πατριαρχικής Εξαρχίας Μετσόβου, ενός ιστορικού θεσμού που συστήθηκε το 1659 με Πατριαρχικό Σιγίλλιο, που υπογράφει ο Οικουμενικός Πατριάρχης Παρθένιος ο Δ' (1657 - 1662) και το οποίο απέκτησε νομικό και πολιτειακό κύρος με βασιλικό θέσπισμα του Σουλτάνου Μεχμέτ Δ'. Στην Πατριαρχική Εξαρχία Μετσόβου, πέραν της πόλεως του Μετσόβου, υπάγονταν η Μηλιά, το Ανήλιο, το Μαλακάσι, η Κουτσούφλιανη, το Βοτονόσι και η Δερβενδίστα (το σημερινό Ανθοχώρι).
Η Πατριαρχική Εξαρχία Μετσόβου διήνυσε 265 χρόνια ζωής και δράσεως και απέβη σωτήρια για τη γεωγραφικά απομονωμένη και εθνικά ευαίσθητη περιοχή του Μετσόβου. Το έργο της ήταν θρησκευτικό, αφού ήταν η ανώτατη θρησκευτική αρχή της περιοχής. Εθνικό, αφού φρόντιζε για τη λειτουργία σχολείων και την αναχαίτιση των προπαγανδών και κοινωνικό, αφού ο εκάστοτε Πατριαρχικός Έξαρχος προήδρευε του Ιερού και του Μεικτού Εκκλησιαστικού Δικαστηρίου, που ρύθμιζαν θέματα οικογενειακού και κληρονομικού Δικαίου. Ως Πρόεδρος της Εφορίας των Κληροδοτημάτων ο εκάστοτε Πατριαρχικός Έξαρχος συντόνιζε και επόπτευε ολόκληρο το φιλανθρωπικό έργο.
Στον εξαρχικό ναό της Αγίας Παρασκευής λειτουργούσαν οι Πατριαρχικοί Έξαρχοι, οι οποίοι ήταν Μετσοβίτες κληρικοί, που εκλέγονταν από το λαό και η εκλογή τους επικυρωνόταν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Από το 1924 μέχρι το 1928 ο ναός της Αγίας Παρασκευής έγινε Μητροπολιτικός, ύστερα από την προαγωγή της Εξαρχίας σε Μητρόπολη, στην οποία τοποθετήθηκε Μητροπολίτης ο από Γάνου και Χώρας πρόσφυξ Μητροπολίτης Τιμόθεος Λαμνής, υπέρτιμος και έξαρχος πάσης Πίνδου. Ο Μητροπολίτης Τιμόθεος ήταν ένας από τους αρίστους Αρχιερείς του κλίματος του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Μετά την εις Κύριον εκδημίαν του Μητροπολίτου Τιμοθέου, η οποία επήλθε την 19ην Φεβρουαρίου 1928 σε ηλικία μόλις 56 ετών, η Ιερά Μητρόπολη Μετσόβου καταργήθηκε. Και ενώ θα έπρεπε να επανέλθουμε στο θεσμό της Εξαρχίας, προσαρτηθήκαμε αρχικά στη Μητρόπολη Γρεβενών και από το 1932 στην Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων, χωρίς να προβλεφθεί τουλάχιστον η Μητρόπολη αυτή να ονομάζεται Ιωαννίνων και Μετσόβου, λόγω της μεγάλης εκκλησιαστικής ιστορίας της πόλεως μας.Με βασιλικό διάταγμα του 1937 αναγνωρίστηκαν δύο ενοριακοί ναοί: η Αγία Παρασκευή με έξι ναούς και ο Άγιος Δημήτριος με τέσσερις.Με τη νέα εκκλησιαστική κατάσταση ως κυριάρχες Μητροπολίτες ήρθαν και λειτούργησαν στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής ο Μητροπολίτης Γρεβενών Νικόλαος και από το 1932 και εξής οι Μητροπολίτες Ιωαννίνων Σπυρίδων, μετέπειτα Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, Δημήτριος ο από Δρυϊνουπόλεως από το Δεμάτι, Σεραφείμ ο από Άρτης μετέπειτα Αθηνών και Πάσης Ελλάδος με τον βοηθό του Επίσκοπο Δωδώνης Χρυσόστομο, τον μετέπειτα Νέας Σμύρνης, και Θεόκλητος, ο σημερινός Μητροπολίτης. Στη συνέχεια άξιο και δίκαιο είναι να στραφεί ο λόγος στους Εφημέριους, που διακόνησαν το ναό της Αγίας Παρασκευής από της καταργήσεως της Μητροπόλεως μέχρι σήμερα. Ο πρώτος εφημέριος ήταν ο Αρχιμ. Μόδεστος Πέρτσαλης, πτυχιούχος της Θεολογικής Σχολής Χάλκης και συνταξιώτης και φίλος του Οικουμενικού Πατριάρχου Αθηναγόρου του Α'. Διακόνησε το ναό της Αγίας Παρασκευής από το 1929 μέχρι την ημέρα του τραγικού από αυτοκινητιστικό δυστύχημα θανάτου του, που συνέβη την 12ην Δεκεμβρίου 1954. Ο Μόδεστος Πέρτσαλης ανέπτυξε μεγάλη θρησκευτική, εθνική και κοινωνική δράση. Χάρη στο κύρος και τη διπλωματική του ευστροφία έσωσε το Μέτσοβο από βέβαιη καταστροφή από τους Γερμανούς. Γενικά ο μακαριστός Μόδεστος ήταν η ψυχή του Μετσόβου σε κάθε δραστηριότητα και διεκδίκηση.
Τον Αρχιμ. Μόδεστο διαδέχθηκε ο π. Ευστράτιος Ζαχαρέας, ο οποίος στη συνέχεια διετέλεσε Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Μητροπόλεως Ιωαννίνων. Μετά τον π. Ευστράτιο εφημέριος της Αγίας Παρασκευής ανέλαβε ο π. Απόστολος Σταχούλης, καλλιφωνότατος, φιλακόλουθος και ιεροπρεπής κληρικός. Στις μέρες του οι κυριακάτικες λειτουργίες θύμιζαν αξέχαστες και επιβλητικές βυζαντινές τελετουργίες.
Τελευταίος εφημέριος ο σημερινός ιερατικώς προϊστάμενος του ναού ο Αρχιμ. Σεραφείμ Καχριμάνης, πτυχιούχος της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μια άλλη συγκινητική και ενδιαφέρουσα πτυχή της ιστορίας του ναού της Αγίας Παρασκευής είναι και οι Νεωκόροι, οι οποίοι με ζήλο και φόβο Θεού διηκόνησαν και διακονούν το ναό. Αναφέρομαι στον Γιάννη Τσίμπα, στον Στέργιο ή Τάτη Τσίμπα, στην κόρη του Ελπινίκη, στην Αφέντω και το γιο της Μιχάλη Κωστάκη και στο σημερινό νεωκόρο τον Βασίλειο Σιμήτα. Αξίζει να σταθούμε στον Στέργιο Τσίμπα, ο οποίος πέραν του ότι χτυπούσε ρυθμικότατα το τάλαντο, το όνομά του συνδέθηκε με την ανεύρεση των κειμηλίων του ναού, που με πρωτοβουλία του Αρχιμ. Μοδέστου θάφτηκαν στο χώρο του γυναικωνίτη για να ασφαλιστούν από την εισβολή των Γερμανών.

 

 

 

Στον τομέα της παιδείας μεγάλη υπήρξε η προσφορά του ναού της Αγίας Παρασκευής. Στα κελιά της στεγάστηκε αρχικά το περίφημο Ελληνοσχολείο του Μετσόβου, που αναδείχθηκε ένα από τα σημαντικότερα εθνικά προπύργια της Ηπείρου, αξιολογότατο κέντρο παιδείας, όπου δίδαξαν οι λογιότεροι και περιφανέστεροι δάσκαλοι της εποχής. Το 1759 η Υψηλή Πύλη έδωσε άδεια επισκευής του ναού της Αγίας Παρασκευής και οι Μετσοβίτες εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία, αυξάνοντας τις αίθουσες του Ελληνοσχολείου. Στα κατάλληλα διαρρυθμισμένα κελιά της Αγίας Παρασκευής λειτούργησε μέχρι το 1817 το περίφημο Ελληνοσχολείο, το οποίο μετά το 1817 στεγάστηκε στο κανονικό διδακτήριο, που χτίστηκε με δαπάνη του πανίσχυρου στη σουλτανική αυλή παχάλνικου Δημ. Ζαμάνη.
Μετά την καταστροφή του Ελληνοσχολείου από πυρκαϊά, που συνέβη την 13η Απριλίου 1840 και η οποία κατέστρεψε και την βιβλιοθήκη που αριθμούσε 4.000 τόμους και πολλά χειρόγραφα, το Ελληνοσχολείο ξαναλειτούργησε στα κελιά της Αγίας Παρασκευής. Πρέπει να σημειωθεί ότι πάντα της Εφορείας της Σχολής προήδρευε ο εκάστοτε Πατριαρχικός Έξαρχος. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τις συνεισφορές τους για τις ανάγκες του Ελληνοσχολείου οι Μετσοβίτες κατέθεταν στη «μπάγκα» της Αγίας Παρασκευής. Μόνιμοι χορηγοί του Ελληνοσχολείου ήταν οι προσφορές του Ευεργέτη Στέργιου Στάνου, της Μονής Αγίου Νικολάου και των τριών μεγάλων ναών του Μετσόβου, της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Δημητρίου και του Αγίου Χαραλάμπους. Μάλιστα στη διαθήκη του Σπύρου Ρίζου ορίζεται ότι Επίτροποι του Ελληνοσχολείου πρέπει να είναι οι κατά καιρούς Εφημέριοι της Αγίας Παρασκευής.

 

 

Μια άλλη φωτεινή σελίδα του ναού της Αγίας Παρασκευής Μετσόβου είναι η ιεροψαλτική της παράδοση. Τη βυζαντινή μουσική στο ναό έφερε ο Γιαννιώτης πρωτοψάλτης Διονύσιος, ο οποίος τη διδάχθηκε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Αυτή την παράδοση επαινεί ο εξ Άνω Σουδενών Ζαγορίου Διδάσκαλος του Γένους Νεόφυτος Δούκας, μαθητής του Ελληνοσχολείου του Μετσόβου.

Στο ναό της Αγίας Παρασκευής συνέβησαν και  ιστορικά γεγονότα, που σημάδεψαν την ιστορία του Μετσόβου. Εδώ κηδεύτηκε ο αείμνηστος οπλαρχηγός Καπετάν Στυλιανός Κλειδής, ελευθερωτής του Μετσόβου, στον οποίο ο αείμνηστος Μόδεστος εκφώνησε μνημειώδη επικήδειο λόγο. Εδώ ενθρονίστηκε και κηδεύτηκε ο Μητροπολίτης Μετσόβου Τιμόθεος. Εδώ εκκλησιάζονταν όλοι οι επίσημοι επισκέπτες του Μετσόβου, όπως οι αείμνηστοι Βασιλείς Παύλος και Φρειδερίκη κατά τις επανειλημμένες επισκέψεις τους στο Μέτσοβο. Εδώ λειτούργησε ή τέλεσε διάφορες ιεροπραξίες πλειάς Αρχιερέων όπως οι: Αμερικής Ιάκωβος, Τρίκκης Αλέξιος, Ναυπάκτου Ιερόθεος, Μαντινείας Αλέξανδρος, Καστορίας Σεραφείμ, Ρεθύμνης Θεόδωρος, Διδυμοτείχου Δαμασκηνός, Κιτίου Άνθιμος και άλλοι Αρχιερείς και Υψηλόβαθμοι κληρικοί. Το ναό της Αγίας Παρασκευής επισκέφθηκαν ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος και όλοι σχεδόν οι Μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Πέραν όλων αυτών ο ναός της Αγίας Παρασκευής είναι κυρίως και πρωτίστως χώρος λατρείας και δοξολογίας του Θεού και τόπος ανευρέσεως του νοήματος της ζωής και του προορισμού της υπάρξεως. Εδώ ο χρόνος συναντά την αιωνιότητα και ο πιστός βιώνει το λειτουργικό χρόνο δηλ. την αιωνιότητα στο παρόν.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Σιούτα Καλλιόπη

Μαυρογιάννη Αλεξάνδρα

Κιούρας Αποστόλης

Νάκου Ουρανία

Μπαρμπαγιάννης Δημήτρης